Aansprakelijkheid voor hypotheek na scheiding mag niet eindeloos voortduren

Partners (samenwonend of gehuwd) kopen met grote regelmaat een eigen huis en sluiten daar samen een hypotheek voor af. Ze zijn dan samen (hoofdelijk) aansprakelijk voor de hypotheekschuld. Als de relatie stuk loopt is een gezamenlijke hypotheekschuld echter een minder romantische situatie, vooral als de hypotheek hoger is dan de waarde van het huis.

Partners die hun relatie verbreken en samen een hypotheek hebben, hebben een paar opties:

overwaarde

1. Zij verkopen het huis en delen de overwaarde. Ze zijn dan van hun hypotheek af maar moeten wel beiden op zoek naar een nieuw onderkomen.
2. Partner A blijft zitten en partner B vertrekt. Partner A betaalt aan partner B diens aandeel in de overwaarde (meestal de helft) uit. De bank moet het echter wel zien zitten om partner B als schuldenaar te ontslaan uit de hypotheek anders blijft B aansprakelijk voor het geval A de hypotheek niet meer betaalt. De bank werkt alleen mee als partner A op zijn inkomen de hypotheek kan dragen. Met de huidige strenge hypotheeknormen is dat nogal eens een probleem.
3. Als 1. en 2. geen opties zijn, dan kunnen partner A en partner B de woning ook onverdeeld laten. Ze blijven dan samen eigenaar maar ook samen aansprakelijk voor de hypotheek, ook al woont bijv. alleen partner A nog in het huis. Gevolg voor partner B is dat hij een risico loopt indien A de hypotheek niet meer betaalt. Bovendien zal B niet op eigen naam nog een (extra) hypotheek kunnen afsluiten om zelf een nieuwe woning te kopen. B zit dus vast!

onderwaarde

1. Partner A en partner B verkopen het huis en delen de onderwaarde. Ze zijn dan van hun hypotheek af, moeten verhuizen en moeten ieder dus de helft van de onderwaarde zien op te brengen.
2. Partner A blijft zitten en partner B vertrekt. Partner B betaalt aan partner A diens aandeel in de onderwaarde uit. B betaalt dus om weg te komen! De bank ontslaat B uit de aansprakelijkheid (als A de hypotheek alleen kan dragen) en anders blijft B aansprakelijk.
3. Als 1. en 2. geen opties zijn, dan kunnen partner A en partner B de woning ook onverdeeld laten. Ze blijven dan samen eigenaar én aansprakelijk voor de hypotheek. A blijft in het huis wonen maar B loopt het risico voor het geval A de hypotheek niet meer betaalt. B kan op eigen naam geen (extra) hypotheek afsluiten en zit dus zelf vast.

Partners kunnen dus goede redenen hebben om na het verbreken van de relatie hun woning onverdeeld te laten. Op lange termijn is dat echter veelal niet houdbaar omdat de vertrekkende partner “B” (die dus niet meer in de gezamenlijke woning woont) een risico loopt en geen nieuwe “eigen woning-start” kan maken.

Onlangs diende een zaak bij de Rechtbank in Rotterdam waarin “partner B” reeds 12 jaar vertrokken was uit de gezamenlijke woning met “partner A”. Partner B wilde weleens een keer van haar aansprakelijkheid van de hypotheek af. B heeft inmiddels een gezin en wil een woning kopen voor haarzelf maar kan geen (nieuwe) hypotheek krijgen. Partner A wil hieraan niet meewerken omdat hij de gezamenlijke hypotheek niet op (uitsluitend) eigen naam kan voortzetten en hij geen belang heeft bij verkoop van de gezamenlijke woning waar hij nog steeds woont. A heeft dus belang bij handhaving van de status quo.

De Rechtbank stelde B in het gelijk. A mag van B niet in redelijkheid verwachten dat zij voor onbepaalde tijd een groot financieel risico blijft dragen. Bovendien heeft B ook in redelijkheid recht op het maken van een nieuwe start met een gezin, zelfs als dat betekent dat A moet verhuizen en de woning moet worden verkocht.