Hogere overdrachtsbelasting voor beleggers?

Tijdens de crisis op onder andere de woningmarkt, werd in 2011 is de overdrachtsbelasting (algemeen tarief nog steeds 6%) voor woningen verlaagd naar 2%. We krijgen regelmatig de vraag of het tarief van de overdrachtsbelasting voor woningen nog terug omhoog gaat. Tot voor kort konden wij daarop antwoorden dat daar geen plannen voor waren.

Kort voor de zomer werd echter de volgende motie door de Tweede Kamer met algemene stemmen aangenomen:

“(..) dat de overdrachtsbelasting voor woningen in 2011 is verlaagd van 6% naar 2% (..) verzoekt de regering, in aanloop naar het eerstvolgende belastingplan te verkennen hoe de overdrachtsbelasting op goed uitvoerbare wijze gedifferentieerd kan worden, zodanig dat starters vrijgesteld worden van overdrachtsbelasting en beleggers vanaf de derde woning met een hoger tarief te maken krijgen (..) “

Achterliggende gedachte is hierbij dat met name particuliere beleggers de afgelopen jaren meer bestaande koopwoningen hebben opgekocht om vervolgens te verhuren en dat deze beleggers de starters vaak te vlug af zijn waardoor starters minder kans krijgen op het verwerven van een woning. Vooral in de grotere steden.

Kortom de Tweede Kamer overweegt politiek te gaan bedrijven met het percentage van de overdrachtsbelasting: starters helpen en beleggers afremmen. Of dat helpt is de vraag. Zolang particuliere (en trouwens ook institutionele) beleggers nauwelijks rendement maken, blijft het verhuren van onroerend goed in trek. Ook als de aankoop een paar procent meer kost.

Toch weet de Tweede Kamer het antwoord al op haar eigen motie: het is niet uitvoerbaar. Wie is immers “starter” en wie is “belegger”. Een voorbeelden:

• Jongeman en jongedame kopen een woning aan om samen te gaan wonen. Voor de jongedame is het haar eerste huis. Voor de jongeman niet; hij had eerder een eigen huis samen met zijn ex-vriendin. Starters?
• Meneer (65) heeft zijn levenslang een huurwoning bewoond. Nu zijn gefortuneerde moeder overlijdt koopt hij zijn eerste eigen huis van € 700.000,– in een villawijk. Starter?
• Ondernemende dame met adviespraktijk bezit een bedrijfspand. Zij heeft tevens een huis (dat te koop staat) en is net vertrokken naar haar nieuwe huis. Ook bezit ze nog een woning waarin haar moeder woont maar dat ‘op haar naam is gezet’. Moeder betaalt geen huur. De ondernemende dame besluit van haar spaargeld één appartement te kopen voor de verhuur. Belegger (in meer dan drie panden)?

Dat worden immense discussies die ook nog eens de nodige druk leggen op de toch al overbelaste organisatie van de Belastingdienst. Toen immers het tarief voor “woningen” werd verlaagd heeft dat ook jarenlang geleid tot procedures voordat in voldoende mate duidelijk was wanneer sprake was van een woning. De wetgever had namelijk de verlaging van de overdrachtsbelasting voor “woningen” onvoldoende doordacht door het begrip woning over te laten aan de (rechts)praktijk.

De Tweede Kamer verzocht om antwoord van de Regering vóór het zomerreces, maar zoals de Regering op Prinsjesdag bekend maakte, laat het gevraagde antwoord voorlopig nog op zich wachten.